ارتباط بین پلی مورفیسم ژن گیرنده لپتین با صفات تولیدی در گاو هلشتاین

طی دهه های گذشته، دستیابی به پیشرفت ژنتیکی در زمینه تولید شیر منجر به کاهش عملکرد تولیدمثلی در گاو شیری شده است. به نظر می رسد که این کاهش باروری در نتیجه بالانس منفی انرژی ایجاد می شود که ناشی از افزایش تولید شیر همراه با کاهش مصرف خوراک در اوایل دوره شیردهی می باشد. اخیراً تلاش های زیادی برای شناخت نقش لپتین و گیرنده اش در تنظیم مصرف خوراک و تولیدمثل در نشخوارکننده ها انجام شده است. لپتین بوسیله بافت چربی ترشح می شود و بوسیله گیرنده اش روی هیپوتالاموس، مرکز هموستازی انرژی اثر می گذارد؛ همچنین روی فولیکول های تخمدان، جفت و غده پستان اثر می گذارد. ژن لپتین و گیرنده اش به ترتیب روی کروموزوم 4 و 3 گاو مکان یابی شده اند. در ژن گیرنده لپتین یک چند شکلی بدست آمده است که منجر به جایگزینی نوکلئوتید تیمین به جای سیتوزین در اگزون شماره 20 می شود.این جایگزینی منجر به جانشینی اسیدآمینه متیونین به جای ترئونین در دمین داخل سلولی فرم lepr-b می شود که مسئول آبشار پیام دهی درون سلولی و در نتیجه واسطه گری عمل لپتین می باشد. هدف از این مطالعه بررسی فراوانی ژنی و ژنوتیپی ژن گیرنده لپتین در گاوهای شیری هلشتاین و همچنین ارزیابی ارتباط چند شکلی موجود در آن با صفات تولیدی و عملکردی می باشد. بدین منظور از 395 رأس گاو شیری مربوط به پنج گاوداری استان اصفهان، نمونه خون جمع آوری شد. تعداد نمونه ها بین 64 تا 96 در گاوداری ها متغیر بود. جهت استخراج dna از روش استخراج نمکی استفاده شد. کیفیت و کمیت dna استخراج شده با الکتروفورز مورد ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از دستگاه ترموسایکلر و پرایمرهای اختصاصی، قطعه ای به طول 400 جفت باز تکثیر و توسط ژل آگاروز 1 درصد، مورد شناسایی قرار گرفت. قطعه تکثیر شده به وسیله آنزیم محدودگر taqi درمدت زمان 8 تا 14 ساعت و تحت دمای 37 درجه سانتیگراد مورد هضم قرار گرفت. فراوانی ژنوتیپی، ژنوتیپ های bb، pb و pp به ترتیب 11/0، 49/0 و 40/0 بود. در این جمعیت فراوانی آلل p نسبت به b بیشتر بود بطوریکه فراوانی آلل p و b به ترتیب 648/0 و 352/0 محاسبه گردید. بر اساس آزمون مربع کای جمعیت مورد بررسی در تعادل هاردی وینبرگ قرار داشت و شاخص های شانون و نی که نشانگر تنوع ژنتیکی موجود در جمعیت هستند، برای همه گله ها یکسان بود. ارتباط ژنوتیپ ها با صفات تولیدی و عملکردی با رویه glm نرم افزارsas ، بررسی شد. ژنوتیپ های مورد بررسی با هیچ یک از صفات مورد بررسی از قبیل تولید شیر تصحیح شده برای 305 روز شیردهی، درصد چربی، درصد پروتئین، تعداد تلقیح منجر به آبستنی و طول دوره شیردهی رابطه معنی داری نداشتند (p>0.05).